Die Präsenz der Wahrheit in der Theologie K.H. Miskottes “Von der Gegenwart Gottes”. Das war der Titel eines (langen) Schlussvortrags, den Kornelis Heiko Miskotte am 10. Januar 1958, fast zwei Jahre vor seinem Abschied als Dogmatiker an der Universität Leiden, an einem Kongress der „Verenigde Studenten in de Theologische Faculteiten“ (V.S.T.F.) zu Groningen gehalten hat.[1] Der Aufbau des in...
Toen ik in 1997 in Kampen begon te doceren, was er in de propedeuse een cursus ‘Kennis van de Confessie’ opgenomen. Daarop volgde in het eerste gedeelte van het doctoraalprogramma een cursus Symboliek. Daarin behandelde ik de Nederlandse Geloofsbelijdenis, aan de hand van onderstaande syllabus, en wel samen met het handboek Symboliek van G.P. Hartvelt. Aan de syllabus is te merken, dat het...
“De Godsvraag is de hoofdvraag”. In gesprek met Rinse Reeling Brouwer’ (Caspar Dullemond), in: PThUnie 13(2019)1, 10-15 Rinse Reeling Brouwer (Den Haag, 1953) studeerde tussen 1971 en 1981 theologie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In 1973 was hij een van de oprichters van Christenen voor het Socialisme. Van 1982 tot 1997 was hij predikant van de Arkgemeente in Amsterdam-Slotervaart. In...
De cahiers van de Bijbelse Theologie (verschenen bij uitgeverij Kok/ Kampen): Cahier BT I/1 Schrift-lezing. Een verhandeling over de kolometrische weergave van Bijbelse teksten als hulp bij het lezen en als grondslag voor de exegese, 1980. 173 pp. Bezorgd door F.H. Breukelman zelf. (Eerste cahier in volgorde van verschijnen). Cahier BT I/2 Toledot. De theologie van het boek Genesis: Het...
14. Consequenties in het gesprek met tijdgenoten (Cahier IV/2) In het afsluitende Cahier zijn verspreide teksten verzameld. Daartoe behoren korte, programmatische ontwerpen, de oorspronkelijke opzet van het voor Barth bestemde opstel ‘Dogmatiek als hermeneutiek’, een schets van het project ‘grondvormen van theologische systematiek’ (breder dan de Calvijnstudie), beschouwingen over 20e eeuwse...
13. In het bijzondere het algemene zoeken: hoe moeilijk (Cahier IV/1) We komen nu bij het vierde deel, waarvan, naar wij zagen, onduidelijk is of het nu al dan niet tot de eigenlijke Bijbelse Theologie behoort: de studie naar de structuur van de doctrina van de ecclesia, die altijd weer vanuit de exegese onder druk dient te komen staan. We kwamen in het voorgaande de Reformatie op twee wijzen...
12. ‘Gaat heen en maakt al de volkeren tot discipelen’ (Cahier III/3) Het vervolg van de bespreking van ‘het evangelie van het koningschap’, het beoogde tweede hoofdstuk over het lijdensverhaal, is naar een vertrouwd patroon slechts fragmentarisch overgeleverd. Wel is er een belangrijke tekst beschikbaar over het ‘vierde hoofddeel’ van dit in Mat. 20:19b aangekondigde verhaal: ‘ten derden dage...
11. De koninklijke vervulling van alle gerechtigheid (Cahier III/2) Na de persoon die het werk gaat volbrengen in het voorgaande, behandelt een volgend Cahier het werk dat deze persoon volbrengt. Door deze tweeslag combineert Breukelman zijn zelf gevonden begrippenpaar sjem en davar, naam en woord-daad, met het scholastische onderscheid in de christologie tussen persoon en werk van Christus...
10. De binnenkomst vanuit de Tenakh in het Evangelie (Cahier III/1) “Je komt vanuit de Tenakh het Nieuwe Testament niet goed binnen, als je niet binnen komt via Mattheüs. Ik denk dat het niet toevallig is, dat zij, die de vier evangeliën op een rijtje hebben gezet, niet Johannes voorop hebben gesteld. En ook niet Lucas. Ik denk dat zij daar goed aan gedaan hebben. Omdat op die plaats Mattheüs...
9. De grondwoorden in werking: zoals je leest, zo leer je (Cahier II/2) In het cahier dat de titel Sjemot kreeg hebben de redacteuren studies bijeen gezet rond de resterende grondwoorden namen – dagen – de aarde onder de hemel. Omdat de band inzet met een tekst (uit de jaren vijftig) getiteld ‘Die biblische Sprache’, paste het fraai om naast de taal ook de vertaling van de Bijbel hier aan de orde...